Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας

Σε μια διαρκώς αναπτυσσόμενη τεχνολογική εποχή, με την παρθενογένεση να τείνει υπό εξαφάνιση, η κατοχύρωση επιχειρηματικών ευρεσιτεχνιών και καινοτομιών κρίνεται απαραίτητη. Η εκμετάλλευση μίας ευρεσιτεχνίας καθώς και η διασφάλιση της ιδιοκτησίας της, επιτυγχάνεται μέσω της νομικής προστασίας της με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας ή Πιστοποιητικό Υποδείγματος Χρησιμότητας.

Το Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας είναι τίτλος προστασίας με διάρκεια 20 ετών, που χορηγείται στον δικαιούχο για μια νέα επινόηση, που εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα και είναι επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής. Αποτελεί δημόσιο τίτλο βιομηχανικής ιδιοκτησίας, και δίνει στον κάτοχο του το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης της εφεύρεσή του. Αυτό σημαίνει ότι το επινόημα δεν μπορεί να κατασκευαστεί, χρησιμοποιηθεί, διανεμηθεί ή πωληθεί χωρίς τη δική του έγκριση, στη χώρα ή τις χώρες για τις οποίες διαθέτει ένα έγκυρο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Καλύπτει κάθε εφεύρεση που μπορεί να εφαρμοστεί παραγωγικά σε οποιοδήποτε τομέα ανθρώπινης δραστηριότητας. Δεν καλύπτονται όμως ορισμένες περιπτώσεις, οι οποίες ρητά αναφέρονται στο νόμο, όπως π.χ. ανακαλύψεις, επιστημονικές θεωρίες, μαθηματικές μέθοδοι, αισθητικές δημιουργίες κ.λπ.

Νέα κρίνεται κάθε εφεύρεση η οποία δεν είναι γνωστή οπουδήποτε στον κόσμο από γραπτή ή προφορική περιγραφή ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο πριν από την ημερομηνία κατάθεσής της αίτησης για χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας.

Ο όρος επινόηση ορίζει ένα προϊόν ή μία μέθοδο παραγωγής προϊόντος η μία βιομηχανική εφαρμογή.

Μια εφεύρεση θεωρείται ότι εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα αν δεν προκύπτει με προφανή τρόπο από την υπάρχουσα στάθμη της τεχνικής. Ο ορισμός της στάθμης της τεχνικής έχει απόλυτο χαρακτήρα, δηλ. η στάθμη της τεχνικής περιέχει κάθε τι που είναι γνωστό οπουδήποτε στον κόσμο (παγκοσμίως) από γραπτή ή προφορική περιγραφή ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο, από οποιοδήποτε πρόσωπο, πριν την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για χορήγηση Δ.Ε. (ή την ημερομηνία προτεραιότητας που διεκδικεί ο καταθέτης). Τέλος επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής νοείται η εφεύρεση το αντικείμενο της οποίας μπορεί να παραχθεί ή να χρησιμοποιηθεί σε οποιοδήποτε τομέα της παραγωγικής δραστηριότητας.

Συνεπώς, η επιχειρηματική ιδέα του δικαιούχου θα πρέπει να τηρεί τις εξής προδιαγραφές:

• καινοτομία: η λύση πρέπει να είναι καινοτομική
• εφευρετικότητα: θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα μη προφανές στοιχείο ευρηματικότητας
• βιομηχανική εφαρμογής: πρέπει να επιδέχεται βιομηχανικής χρήσης.

Στην περίπτωση που ο εφευρέτης κρίνει ότι η εφεύρεσή του, ως απόρροια καινοτόμου σκέψης και πηγαίας δημιουργικότητας, πληροί τις παραπάνω προϋποθέσεις και χρήζει κατοχύρωσης ιδιοκτησίας, προκειμένου να εξασφαλίσει την ακεραιότητα των δικαιωμάτων της καινοτομίας, επιβάλλεται από μέρος του η έναρξη της διαδικασίας απόκτησης Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας. Τα οφέλη της διαδικασίας αυτής είναι ποικίλα, αναφέρουμε επιγραμματικά μερικά όπως:

1. Αύξηση του τζίρου
2. Νομική προστασία του προϊόντος
3. Αναγνωρισιμότητα, εγχώρια ή μη, του προϊόντος
4. Επίτευξη καλύτερης βαθμολογίας σε αξιολόγηση των προς επιχορήγηση, επενδυτικών σχεδίων

Σε διαφορετική περίπτωση η ευρεσιτεχνία του κρίνεται επισφαλής.

Δικαιούχος απόκτησης διπλώματος κρίνεται κάθε εφευρέτης μίας ευρεσιτεχνίας. Ο δημιουργός έχει το δικαίωμα υποβολής αίτησης σε όσες και όποιες χώρες αυτός επιθυμεί. Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει ο ενδιαφερόμενος είναι απλή και επικεντρώνεται σε τέσσερα απλά βήματα:

• Κατάθεση αίτησης χορήγησης Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας. Αυτή περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία του καταθέτη αλλά και της εφεύρεσής του.
• Προθεσμία 4 μηνών για τυχόν διορθώσεις ή συμπλήρωση ελλείψεων
• Έλεγχος για την ύπαρξη καινοτομίας, την εφευρετική δραστηριότητα και τη σύνταξη έκθεσης έρευνας
• Προθεσμία 3 μηνών για παρατηρήσεις του καταθέτη στην έκθεση έρευνας

Με την επιτυχή ολοκλήρωση των ανωτέρω διαδικασιών το ΔΕ εκδίδεται σε διάστημα 12 έως 18 μηνών. Κατά τη χορήγηση του Διπλώματος καταβάλλεται τέλος χορήγησης, καθώς και για τη διατήρηση της ισχύς των δικαιωμάτων της ευρεσιτεχνίας μέχρι το πέρας των 20 ετών που ορίζει το Δίπλωμα, απαιτείται καταβολή αντίστοιχων τελών στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας. Να σημειωθεί πως τα τέλη πρέπει να προκαταβάλλονται μέχρι και την γενέθλια ημερομηνία της ευρεσιτεχνίας. Σε αντίθετη περίπτωση ο εφευρέτης διατηρεί το δικαίωμα αποπληρωμής των τελών προσαυξημένα κατά 50% για 6 επιπλέον μήνες. Εάν και μέσα στους έξι αυτούς μήνες δεν καταβάλει το ποσό, η ισχύ του διπλώματος παύει και ο ίδιος εκπίπτει των δικαιωμάτων του.

Όσον αφορά τη διασυνοριακή κατοχύρωση της ευρεσιτεχνίας, η επιλογή των χωρών ή και των γεωγραφικών περιοχών είναι μια καθαρά επιχειρηματική απόφαση. Για τη διευκόλυνση της διαδικασίας αίτησης και χορήγησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε περισσότερες από μια χώρες, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ακολουθήσει τη διαδικασία κατοχύρωσης ευρωπαϊκής ή παγκόσμιας ευρεσιτεχνίας. Οι δύο μηχανισμοί EPO και PCT, που προκύπτουν από τις αντίστοιχες διεθνείς συμβάσεις (Συνθήκη του Μονάχου και Συνθήκη Διεθνούς Συνεργασίας), αποτελούν οχήματα διευκόλυνσης υποβολής αιτήσεων σε περισσότερες από μια χώρες ταυτόχρονα, μειώνοντας το χρόνο εξέτασης και το κόστος υποβολής πολλαπλών αιτήσεων και κατοχυρώνοντας το χρόνο υποβολής για πολλές χώρες ταυτόχρονα. Από την κατοχύρωση και μετά μπορεί ο εφευρέτης να εκμεταλλευτεί την ευρεσιτεχνία του, είτε παράγοντας ο ίδιος το κατοχυρωμένο προϊόν, είτε μεταβιβάζοντας το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σε ενδιαφερόμενη επιχείρηση ή παραχωρώντας άδειες εκμετάλλευσης σε τρίτους με το εύλογο σε κάθε περίπτωση τίμημα.