Ψηφιακή Υπογραφή και Επιχειρηματικότητα.

Η Ψηφιακή Υπογραφή αποτελεί μία μοναδική ηλεκτρονική σφραγίδα ενός ατόμου στο ψηφιακό κόσμο. Αποτελεί αποδεικτικό γνησιότητας και ακεραιότητας, όπως ακριβώς και η φυσική υπογραφή. Ισοδυναμεί στην ουσία, με την χειρόγραφη υπογραφή ενός ατόμου για παράδειγμα σε μία υπεύθυνη δήλωση για κάποια υπηρεσία/φορέα του δημοσίου, ακόμα και σε ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς δημοσίου. Μία έγκυρη ψηφιακή υπογραφή πιστοποιεί ότι το μήνυμα/έγγραφο που δημιουργήθηκε ανήκει στον αποστολέα που το υπέγραψε και δεν αλλοιώθηκε-παραποιήθηκε κατά την μεταφορά. Όταν δε, γίνεται σωστή υλοποίηση και εφαρμογή αυτής, η πιθανότητα πλαστογράφησής της ελαχιστοποιείται, γεγονός που την καθιστά εγκυρότερη της αντίστοιχης χειρόγραφης υπογραφής.

Η Ελλάδα έχει ενσωματώσει την Κοινοτική Οδηγία με την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος 150/2001, Προσαρμογή στην Οδηγία 1999/93/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με το κοινοτικό πλαίσιο για ηλεκτρονικές υπογραφές (ΦΕΚ: 125 Α’/25-6-2001). Το σχετικό κείμενο αποτελεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του πιστή μεταφορά των αντίστοιχων αναφορών και προβλέψεων της Οδηγίας. Το Π.Δ. 150/2001 θέτει το κανονιστικό πλαίσιο και εναρμονίζει το ελληνικό με το ευρωπαϊκό δίκαιο όσον αφορά τις ηλεκτρονικές υπογραφές.

Στο ίδιο άρθρο ορίζεται ότι προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή ψηφιακή υπογραφή είναι η ηλεκτρονική υπογραφή που πληροί τους εξής όρους:

α) συνδέεται μονοσήμαντα με τον υπογράφοντα,

β) είναι ικανή να καθορίσει ειδικά και αποκλειστικά τη ταυτότητα του υπογράφοντος,

γ) δημιουργείται με μέσα, τα οποία ο υπογράφων μπορεί να διατηρήσει υπό τον αποκλειστικό έλεγχό του και

δ) συνδέεται με τα δεδομένα, στα οποία αναφέρεται κατά τρόπο, ώστε να μπορεί να εντοπισθεί οποιαδήποτε μεταγενέστερη αλλοίωση των εν λόγω δεδομένων.

Προϋπόθεση για να εξομοιωθεί η προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή με την ιδιόχειρη είναι να δημιουργείται από ασφαλή διάταξη δημιουργίας υπογραφής και να βασίζεται σε αναγνωρισμένο πιστοποιητικό (άρθρ. 3 § 1, Π.Δ. 150/2001). Ως ασφαλής διάταξη υπογραφής ορίζεται αυτή που παράγεται σύμφωνα με τους όρους του παραρτήματος ΙΙΙ που φέρει τον τίτλο Διασφάλιση αξιοπιστίας της δημιουργίας υπογραφής.

Συγκεκριμένα, πρέπει να διασφαλίζεται ότι τα δεδομένα δημιουργίας υπογραφής που χρησιμοποιούνται προς παραγωγή υπογραφών απαντούν κατ’ ουσία, μόνο μία φορά και ότι είναι απόρρητα. Επίσης, πρέπει να διασφαλίζεται ότι τα δεδομένα αυτά δεν μπορούν, με εύλογη βεβαιότητα, να αντληθούν από αλλού, ότι μπορούν να προστατεύονται αποτελεσματικά από τον νόμιμο υπογράφοντα κατά της χρησιμοποίησης τους από τρίτους και ότι η υπογραφή προστατεύεται από πλαστογραφία με τα μέσα της σύγχρονης τεχνολογίας.

Ως αναγνωρισμένο πιστοποιητικό ορίζεται από το άρθρο 2 του Π.Δ. η ηλεκτρονική βεβαίωση που εκδίδεται από κάποιον πάροχο υπηρεσιών πιστοποίησης και η οποία συνδέει μονοσήμαντα τα δεδομένα επαλήθευσης μιας υπογραφής (ή δημόσιο κλειδί) με ένα συγκεκριμένο φυσικό πρόσωπο, τηρώντας κάποιους βασικούς όρους (Παραρτήματα Ι & IV του Π.Δ. 150/2001). Ο φορέας παροχής υπηρεσιών πιστοποίησης είναι αρμόδιος για την ακρίβεια του παραπάνω πιστοποιητικού (άρθρο 3 § 1 Π.Δ. 150/2001), το οποίο, όταν εκδίδεται κατά τους όρους του Παραρτήματος Ι έχει ως σκοπό να συμβάλλει στη διαπίστωση της γνησιότητας της προηγμένης ηλεκτρονικής υπογραφής.

ΑΔΔΥ ή Ασφαλής Διάταξη Δημιουργίας Υπογραφής, είναι συσκευές USB TOKENS οι οποίες παρέχουν τη δυνατότητα παραγωγής και αποθήκευσης των ψηφιακών πιστοποιητικών σε ασφαλές προστατευμένο χώρο. Οι συσκευές USB token διαφέρουν τα γνωστά στικάκια μνήμης που αποθηκεύονται αρχεία, φωτογραφίες κλπ. Μια συσκευή USB token έχει ενσωματωμένο ένα «κρυπτογραφικό» τσιπ, που αποθηκεύει με ύψιστη ασφάλεια τα ιδιωτικά κλειδιά του κατόχου (αναγνωρισμένα ψηφιακά πιστοποιητικά). Παρόλα αυτά μια ΑΔΔΥ έχει την εμφάνιση όπως ένα στικάκι μνήμης, και συνδέεται σε θύρα USB υπολογιστή (PC, φορητό). Πληροί όλες τις προϋποθέσεις (τεχνικές, νομικές), και η χρήση της είναι υποχρεωτική με βάση τα διεθνή πρότυπα και νομοθεσία για αναγνωρισμένες ψηφιακές υπογραφές που αναγνωρίζονται νομικά ως ισότιμες των ιδιόχειρων σε έγγραφα. Η ΑΔΔΥ πρέπει να καλύπτει τα κριτήρια Αξιολόγησης που ορίζονται στο Παράρτημα Ά της απόφασης 295-63 της ΕΕΤΤ όπως αυτή δημοσιεύεται στο ΦΕΚ 1730/24-11-2003.

Ο νέος Ευρωπαϊκός Κανονισμός (eIDAS) αριθ. 910/2014 της 23ης Ιουλίου 2014 σχετικά με την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά και την κατάργηση της οδηγίας 1999/93/ΕΚ, στοχεύει στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης στις ηλεκτρονικές συναλλαγές εντός της εσωτερικής αγοράς, με την παροχή κοινής βάσης για ασφαλείς ηλεκτρονικές συναλλαγές μεταξύ των πολιτών, των επιχειρήσεων και των δημόσιων αρχών. Ενισχύει και αναπτύσσει ένα ολοκληρωμένο διασυνοριακό πλαίσιο για ασφαλείς, αξιόπιστες και εύχρηστες ηλεκτρονικές συναλλαγές δημιουργώντας μια ψηφιακή ενιαία αγορά. Ο eIDAS ορίζει ξεκάθαρα ότι η ψηφιακή υπογραφή έχει νομική ισχύ ισοδύναμη με την ιδιόχειρη υπογραφή όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο αλλά, από τη στιγμή που βασίζεται σε εγκεκριμένο πιστοποιητικό που έχει εκδοθεί σε ένα Κράτος Μέλος, αναγνωρίζεται ως τέτοια σε όλα τα άλλα Κράτη Μέλη.